Rasa American Quarter Horse została stworzona początkowo z myślą o wyścigach sprinterskich na krótkie dystanse, przede wszystkim dla potrzeb wyścigów na ćwierć (quarter) mili lub krótszych . Konie tej rasy są również nazywane “końmi Ameryki” (“America’s Horse”) i są najbardziej popularnymi końmi w USA. Tworzą także najliczniejsza rasę na świecie . Zarejestrowane jest ponad 3,2 miliona sztuk tych koni na kuli ziemskiej.

Uznaje się powszechnie, że jest to najszybsza na świecie rasa koni na krótkie dystanse, z zanotowanym najszybszym czasem biegu wynoszącym 55 mil na godzinę.

Obecnie rasa American Quarter Horse wykorzystywana jest z jednej strony w wyścigach, z drugiej jest obecna na zawodach jeździeckich, w konkurencjach rodeo oraz na pokazach końskich. Niewielkich rozmiarów budowa ciała doskonale sprawdza się przy wykonywaniu szybkich i skomplikowanych manewrów, przewidzianych w konkurencjach roping, reining, cutting, working cow horse i innych, wywodzących się ze stylu western, szczególnie tych z udziałem cielaków. Uniwersalność rasy Quarter Horse pozwala tym koniom występować również w konkurencjach w stylu angielskim, w zaprzęgach oraz innych jeździeckich przedsięwzięciach.

  King P-234 - protoplasta linii koni reiningowych (fot. AQHA)

Historia rasy 

Era kolonialna

W XVII w . osadnicy amerykańscy ze Wschodniego Wybrzeża zaczęli krzyżować przywiezione konie angielskie z rasami lokalnymi, w tym z końmi rasy Chickasaw (rasy wyhodowanej przez Indian w oparciu o konie pochodzenia hiszpańskiego, arabskiego i berberyjskiego, przywiezionych na ziemie obecnych południowych Stanów https://trava55.ru/cvety/gipsofila) .

Jednym z najsławniejszych ogierów w tym początkowym okresie był Janus (pełna krew angielska), wnuk sławnego ogiera Godolphin Arabian . Urodził się w roku 1746 i został sprowadzony do Wirginii w 1756 roku . Wpływ pełnej krwi angielskiej, dzięki ogierom takim jak Janus stał się podwaliną genetyczną kolonialnej rasy “Quarter Miler” / “Quarter Mile Horse” . Była to rasa szybka, przeznaczona do wyścigów, czasami nazywana „Celebrated American Quarter Running Horse” . Rezultatem hodowlanym było stworzenie konia małego, odpornego, szybkiego, którego używano jako konia roboczego w trakcie tygodnia oraz konia wyścigowego w weekendy .

Gdy wśród kolonialistów stawały się popularne płaskie wyścigi, rasa Quarter Miler zaczęła być powszechnie używana, jako rasa sprinterów na dystanse, które z konieczności były krótsze, niż klasyczne tory budowane w Anglii . Trasa wyścigów często przebiegała wzdłuż prostej drogi lub na płaskim fragmencie terenu . W konkurencji z końmi pełnej krwi lokalni sprinterzy często wygrywali . W chwili, gdy w USA ustanowiono oficjalnie rasę „pełna krew angielska”, wiele klaczy rasy „Quarter Mile” zaczęto rejestrować w amerykańskiej księdze stadnej, rozpoczynając tym samym latami trwające kojarzenia z końmi pełnej krwi . W rezultacie otrzymano konie, które nazwano „Quarter Horse” honorując dystans, na którym były najlepsze .

Ekspansja na Zachód

W latach XIX w . osadnicy kolonizujący Zachód potrzebowali koni odpornych i chętnych do współpracy . Na Wielkiej Równinie osadnicy napotkali konie będące potomkami hiszpańskich koni Hernn Corts i innych, które zostały sprowadzone przez konkwistadorów na tereny Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii, obecnie obejmujące południowo - zachodnie Stany oraz Meksyk . Do tych koni zaliczają się zarówno Mustangi jak i konie rodzime, wyhodowane przez Indian, w tym przez szczepy Chomanche, Shoshoni i Nez Perce . Po skrzyżowaniu rasy Quarter Mile Horse z rodzimymi końmi osadnicy odkryli, że nowa krzyżówka przejawia instynkt “cow sense” – naturalny instynkt pomocny w pracy z bydłem, tak bardzo potrzebną w interesie prowadzących rancza .

Rozwój QH jako odrębnej rasy koni

Znane ogiery z wczesnego okresu hodowlanego to Steel Dust (ur. 1843), Shiloh (lub Old Shiloh) (ur . 1844), Traveler (przywieziony do Texasu w 1889 r.) i ogier pełnej krwi Peter McCue (ur . 1895) .
Głównym typem pracy wykonywanym przez konie ranczerskie na Zachodzie Stanów była praca z cielakami . Nawet po skonstruowaniu samochodu konie nadal pozostały niezastąpione w hodowli bydła na ranczach . Dlatego też największe rancza w Teksasie, takie jak King Ranch (6666 Ranch) i W .T . Доставка цветов по Парижу odegrały ogromną role w rozwoju współczesnej rasy American Quarter Horse .
Umiejętności wypracowane przez ranczerów i ich konie stały się podwaliną reguł w konkurencjach rodeo, które z początku były rodzajem nieformalnych zawodów z udziałem kowboi, a następnie rozwinęły się w serie największych imprez sportowych na Zachodzie Stanów . Obecnie rasa American Quarter Horse zdominowała sport jeździecki zarówno w konkurencjach szybkościowych, jak i w konkurencjach bazujących na pracy z cielakami .
Z czasem wyścigi sprinterskie stały się zarówno bardzo popularne jako weekendowa rozrywka jak i źródło zarobku dla samych hodowców . W rezultacie zaczęto częściej korzystać z dolewu pełnej krwi angielskiej w procesie rozwoju rasy “Quarter Horse” . Nie gardzono również czystą krwią arabską, krwią rasy Morgan, a nawet Standradbred .
W roku 1940 została powołana organizacja American Quarter Horse Association (AQHA) przez grupę hodowców koni i ranczerów z południowo – zachodnich Stanów, w celu zachowania czystości rodowodów swoich ranczerskich koni . Pierwszym zarejestrowanym koniem był Wimpy, potomek ogiera Old Sorrel (foundation shire) pochodzący z King Ranch. Najważniejsze ogiery (fundation shires) zarejestrowane przez AQHA to King, Peppy, Leo, Poco Bueno, Three Bars oraz Joe Hancock . Również zarejestrowano następujące ogiery pełnej krwi angielskiej, widoczne we wczesnych rodowodach koni AQH: King Plaudit, Blob, Johnny Dial, Top Deck, Vandy oraz Truckle Feature .
Od czasu, gdy ustanowiono formalnie rasę American Quarter Horse, księga stadna tej rasy jest otwarta na pełna krew angielską . Krzyżówki rasy AQH z pełną krwią angielską zaczęły być rejestrowane jako "Appendix Quarter Horses". Krzyżówki te stały się popularne na zawodach Quarter Horse Racing, skokach i konkurencjach Hunter . Po spełnieniu określonej listy kryteriów konie z Appendix mogą otrzymać wpis do głównej księgi . Możliwość zmiany wpisu krzyżówek AQH / pełna krew angielska z Appendix do głównej księgi gwarantuje napływ do rejestru koni AQH świeżej puli genów pełnej krwi angielskiej, wpływającej na zmianę cech charakterystycznych dla początkowego okresu formowania rasy.
Otwarte księgi stadne nie są rzadkością w hodowli koni innych ras. Np rasa Appaloosa jest otwarta na pełna krew angielską, czystą krew arabską i AQH; rasa American Paint Horse otwarta jest na konie AQH; rasa Azteca jest zbudowana na bazie rasy AQH oraz rasy andaluzyjskiej, a rasa Criollo otwarta jest na konie Chilean.

Rasa AQH dzisiaj

Konie rasy American Quarter Horse są obecnie najbardziej znane jako konie sportowe, wyścigowe, konie ranczerskie, konie do rodeo oraz uniwersalne konie dla całej rodziny . Konie AQH zdominowały konkurencje rodeo, takie jak barrel racing , calf roping i team roping oraz konkurencje gymkhana i O-Mok-See . Inne konkurencje western, takie jak cutting czy reining , są otwarte na wszystkie rasy, jednak nawet tutaj najczęściej można spotkać konie AQH . Wysokie stawki nagród pozwalają najlepszym zawodnikom zarobić ponad milion dolarów na kilku zawodach.

Rasa ta nie tylko pasuje do konkurencji western i pracy z bydłem . Na torach wyścigów konnych odbywa się szeroka gama wyścigów z udziałem koni AQH, na których stawki nagród sięgają nawet kwot 2 milionów dolarów za jeden wyścig . Konie Quarter Horse są szkolone do konkurencji ujeżdżenia oraz są dobrymi skoczkami . Także używane są do rekreacyjnych jazd w tereny jak również służą pomocą w jednostkach policyjnych .

Konie rasy American Quarter Horse są bardzo popularne na całym świecie . Do Niemiec i Włoch sprowadzono wielką ilość przedstawicieli tej rasy . Zaraz po Stanach Zjednoczonych (w których rejestrach są wpisywane również konie AQH z Kanady) drugim krajem co do liczebności koni AQH jest Brazylia, następnie Australia . Wraz z rozpowszechnieniem się w różnych krajach konkurencji reining i wciągnięcie jej na listę konkurencji rozgrywanych w trakcie Olimpiady Jeździeckiej, wzrosło międzynarodowe zainteresowanie końmi AQH . Kraje takie jak Japonia, Szwajcaria i Izrael, w których nie było tradycji hodowli koni ranczerskich, teraz organizują własne zawody z udziałem koni AQH, a ich reprezentanci wyjeżdżają za granicę na zawody.

Cechy charakterystyczne rasy

Obecny model rasy AQH posiada małą, krótką, szlachetną głowę z prostym profilem oraz silne, atletyczne ciało, szeroką klatkę piersiową i rozbudowany zad . Zwykle wzrost – 14 do 16 stop, niektóre konie mogą osiągać nawet 17 stop wysokości .

Wyróżnia się dwa podstawowe typy budowy: typ hodowlany (stock type) oraz typ wyścigowy (racing type) . Typ hodowlany (stock type) ma krótsze, mniejsze ciało, jest sprawny, bardziej krępy i dobrze umięśniony . Typ wyścigowy (racing type) budową ciała potwierdza swoje wysokie zdolności do sprintu na dystansie 220 – 870 jardów, jest wyższy, ma delikatniejsze mięśnie niż konie stock type, wyglądem bardziej przypomina konie pełnej krwi angielskiej.

Konie AQH pokazywane z ręki w konkurencji “halter” są większe, muskularne, z małymi głowami, szerokimi policzkami oraz szlachetnie ukształtowanym pyskiem . Konie AQH do konkurencji reining i cutting są mniejsze, z szybkim i sprawnym ruchem i silnie rozbudowanym zadem . Konie AQH do konkurencji western pleasure są wyższe, z prostym grzbietem i miękkimi chodami . Konie AQH startujące w wyścigach mają długie nogi i są szczuplejsze od koni w typie stock . Typ „show hunter” jest podobny do koni racing type, jednak jest trochę od nich wyższy, szczuplejszy i ma jeszcze więcej dolewu pełnej krwi angielskiej . Wszystkie typy koni AQH charakteryzują się szybkością, wytrzymałością, siłą i ogromną chęcią współpracy z człowiekiem.

Konie AQH można spotkać we wszystkich prawie maściach . Najczęściej pojawia się maść sorrel (kasztanowata), czasami przechodząca w chestnut (ciemno-kasztanowata) . Innymi kolorami maści spotykanymi u tych koni są: bay (gniada), black (kara), brown (gniada), buckskin (bułana), dun (bulana), red dun (bułana), gray (siwa), grullo (myszata), palomino (izabelowata), red roan (dereszowata), blue roan (dereszowata), bay roan (dereszowta), perlino (biała) i cremello (biała).

W przeszłości wyeliminowano z hodowli maść tarantowatą oraz pinto, jednak obecnie w dobie testów DNA weryfikujących pochodzenie koni, akceptuje się w rejestrze AQH wszystkie kolory maści, byle rodzice byli w nim zarejestrowani.

Umaszczenie koni rasy AQH

Poniżej przedstawiamy opis 15 wariantów umaszczenia koni rasy AQH oficjalnie uznawanych przez American Quarter Horse Association.

Bay (gniada): kolor sierści na ciele od jasnobrązowej, przez odcienie rudego do rudo-brązowej, grzywa i ogon czarne, zwykle czarne podpalania na dolnych częściach nóg .

Black (kara): kolor sierści na ciele czarny bez jaśniejszych odcieni, grzywa i ogon czarne .

Brown (gniada): kolor sierści na ciele brązowy lub czarny z jaśniejszymi odcieniami brązu na chrapach, w okolicach oczu, po bokach lub po wewnętrznych stronach nóg; grzywa i ogon czarne.

Sorrel (kasztanowata): kolor sierści na ciele rudy lub miedziano – rudy; grzywa i ogon zwykle tego samego koloru co sierść lub jaśniejsza . Najczęściej spotykany kolor sierści koni AQH .

Chestnut (ciemno-kasztanowata): kolor sierści na ciele ciemno rudy lub brązowo rudy, ogon i grzywa zwykle ciemno ruda lub brązowo ruda, może być jaśniejsza .

Dun (bułana): kolor sierści na ciele żółtawy lub złoty, grzywa i ogon mogą być czarne, brązowe, rude, żółte, białe lub różnokolorowe; często obecna pręga na grzbiecie; paski poprzeczne na nogach, paski przechodzące przez kłąb .

Buckskin (bułana): kolor sierści na ciele żółtawy lub złoty, grzywa i ogon czarne; zwykle czarne podpalania na dolnej części nóg .

Red Dun (bułana): pochodna maści dun z sierścią na ciele koloru żółtawego lub cielistego, grzywa, ogon oraz pręga na grzbiecie rude .

Grullo (myszowata): kolor sierści na ciele przydymiony lub mysi (nie jest to mieszanka czarnych i białych włosów, zdecydowanie każdy włos ma kolor mysi), grzywa i ogon czarne, często czarne podpalania na dolnych częściach nóg, występuje pręga na grzbiecie .

Palomino (izabelowata): kolor sierści ciała złoto-żółty, grzywa i ogon białe . Nie powinno być pręgi na grzbiecie .

Gray (siwa) : kolor sierści na grzbiecie jest mieszanką włosów białych z włosami innego koloru; źrebaki rodzą się z sierścią podstawowego koloru . Z czasem jaśnieją z racji coraz większej ilości siwych włosów .

Red Roan (dereszowata) : kolor sierści na ciele stanowi bardziej lub mniej jednolitą mieszankę włosów białych i rudych, zwykle ciemniejszy na głowie i w dolnych częściach nóg, grzywa może być ruda, czarna lub jaśniejsza, podobnie jak ogon .

Blue Roan (dereszowata) : kolor sierści na ciele stanowi bardziej lub mniej jednolitą mieszankę włosów białych i czarnych, zwykle ciemniejszy na głowie i w dolnych częściach nóg, mogą pojawiać się rude włosy w sierści .

Cremello: kolor siersci na ciele biały (albinos) z białą grzywą i ogonem.

Perlino: kolor sierści na ciele biały z ciemniejszą (np. jasno rudą) grzywa i ogonem.
 

Powyższy tekst powstał dzięki uprzejmości Chrisa Martina (www.4-winds-imports.com)